Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın işgücü piyasasındaki gelişmeleri analiz eden çalışma raporu, Türkiye’deki gerçek işsiz sayısının 3.6 milyon değil, 11.5 milyon civarında seyrettiğini gözler önüne serdi. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın da onayıyla yayımlanan ‘İş Gücü Piyasasındaki Gelişmelerin Makro Analizi’ isimli raporda 2014 yılından Mart 2023’e kadar uzanan dönem mercek altına alındı.
KATLANARAK BÜYÜDÜ
Analizde, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK)’in açıkladığı normal işsizlik oranının yanı sıra herhangi bir işte çalışmayanların izlendiği ‘atıl işgücü’ verileri de yer aldı. Atıl işgücü içerisinde; iş arayan ancak kısa sürede işbaşı yapabilecek durumda olmayanlarla iş aramadığı halde çalışmak isteyen ve kısa sürede işbaşı yapabilecek durumda olan çalışma çağındaki kişiler yer alıyor. Ayrıca, istihdamda görünen ancak normal mesaiyle çalışmak istediği halde aradığı işi bulamadığı için geçici işlerde haftada 40 saatten az çalışmak durumunda kalan kişiler de bu grupta bulunuyor.
Cumhurbaşkanlığı sistemine geçilmeden önce 2018’in ilk 3 aylık döneminde resmi işsiz sayısı 3 milyon 312 bin, atıl iş gücü grubunda yer alanların sayısı 4 milyon 727 bin, işsizlerin toplamı da 8 milyon 39 bin düzeyinde bulunuyordu. 2023’ün ilk 3 aylık dönemine gelindiğinde ise resmi işsiz sayısı 3 milyon 599 bine, atıl işgücünde görünen işsizlerin sayısı 7 milyon 934 bine, toplam işsizlerin sayısı da 11 milyon 533 bine yükseldi. Cumhurbaşkanlığı sistemine geçildiği günden bu yana işsizler 287 bin, atıl işgücünde kalan işsizler 3 milyon 207 bin, toplam işsizler ordusu da 3 milyon 494 bin kişi birden arttı.
İşsizliği önlemede ABD fark attı
Raporda, pandemi döneminde zirve yapan işsizliği pandemi sonrasında hızla düşüren ülke örneklerine yer verildi. Raporda, ABD’nin pandemi döneminde yüzde 13’le zirveye çıkan işsizlik oranını 2023’ün ilk çeyreğinde yüzde 3.5’e kadar düşürdüğüne işaret edilirken aynı şekilde işsizliğin pandemi sonrasında AB-27 bölgesinde yüzde 6’ya, Almanya’da yüzde 2.9’a gerilediğine dikkat çekildi. Raporda Türkiye’nin de pandemi döneminde yüzde 14’lere yaklaşan işsizlik oranının en son yüzde 10.1’e gerileyerek pandemi öncesi döneme geldiği belirtildi.
